donderdag 9 april 2020

Verhaal in 40 afleveringen 18: bevallen in Coronatijd

Vandaag is het Witte Donderdag. Vroeger als kind was dat het begin van het paasweekend. Nog niet echt, want het was nog vasten maar het zou niet lang meer duren of de trommeltjes met opgespaard snoep mochten open. Nu ligt er helemaal niets paasachtigs in de kast. Ik ben vergeten chocolade eitjes te kopen want de winkel ging om 12 uur dicht en er werd omgeroepen dat iedereen er uit moest (vorige week). Dus geen eieren zoeken dit jaar.
Zojuist voor het eerst kopje onder in het zwembad. Vreselijk koud maar daarna een frisse tinteling van de huid die heel prettig is. Door de verwarming van Ad was het water dat er via de verwarmings-elementen instroomde even bijna 30 graden, na verloop van tijd werd dat 17 graden, nog steeds echt meer dan de 13 van het zwembadwater.

Met schrijfwerk ben ik lekker bezig. Het boek Portals II van Didi wordt steeds verder aangepakt (ook door anderen die meelezen), ik heb een klusje voor de website van Kinderleven gedaan en deze blog natuurlijk. Vorige week zaterdag heb ik onderstaand artikel aan Trouw aangeboden maar ze zeiden dat ze overladen werden met stukken over Corona. Maar het blijkt toch wel actueel want eergisteren stonden in de Volkskrant en in de NRC stukken over bevallen in Coronatijd.

Op de camera (Chinese makelij) staat nu een hertebok te eten op de video. Ik ga straks nieuw eten neer leggen en kijken wat er op af komt. Een evenzwijn zou ook wel leuk zijn.





Dit artikel wordt in juni gepubliceerd in het Vakblad Vroeg
Bevallen in Coronatijd vergroot kans op onveilige hechting
Eind maart is in Nederland de eerste baby met het Coronavirus gemeld en in Amerika overleed al een baby van zes weken hieraan. Terwijl het leek alsof de pasgeborenen niet bevattelijk waren, is er voor jonge ouders nu de dreiging van besmetting. Dit verhoogt ongetwijfeld de stress die zij als ieder ander moeten verwerken, met mogelijk negatieve gevolgen voor een veilige hechting.

De zwangerschap van Hilly was geen pretje geweest. Toen eindelijk het zwangerschapsverlof er aankwam, was ze opgelucht. Nu zou het leuke deel beginnen en na de bevalling was hun zoontje er. De eerste week van haar verlof zou Thijs met vrienden gaan skiën nu het nog kon. Zij zou zich door haar ouders bij hen thuis laten verwennen. De tweede week van haar verlof werd bekend dat het Coronavirus voor Nederland grote gevolgen zou gaan krijgen. Thijs was een beetje verkouden sinds hij terug was uit Oostenrijk, maar had verder nergens last van. Op de dag van de bevalling meldden ze zich bij het ziekenhuis. Daar kregen ze te horen dat Thijs mogelijk Corona had. Daarom mocht hij niet bij de bevalling zijn en ook twee weken daarna de baby niet vasthouden. De gynaecoloog kwam met een oplossing: ze konden als ‘Coronagezin’ aangemerkt worden. Dat had als consequentie dat er geen kraamzorg thuis zou kunnen komen. Thijs zou alles zelf moeten doen. Ze kozen voor deze optie. De volgende dag werd Hilly ingeleid en de baby werd zonder problemen geboren. Toen alles met moeder en kind goed bleek te zijn, moesten ze zo snel mogelijk vertrekken. Ze waren dolblij toen ze na een dag met hun zoon thuis kwamen. Thijs had een mondkapje op als hij de baby verzorgde, bezoek mocht er toch niet komen.

Geen roze wolk
De kraamtijd had niet veel weg van een roze wolk. Zowel Hilly als Thijs voelden zich na de eerste euforie down en niet gelukkig. Ze waren dolblij met hun zoontje, maar Hilly keek ernaar met een afstandelijk gevoel alsof het haar baby niet was. Ze had zich een beeld gevormd van zichzelf als stralend middelpunt in het kraambed. Nu zaten ze alleen met een huilende baby. Thijs had last van de slapeloze nachten en al het werk dat op zijn schouders terecht kwam. Ook maakte hij zich zorgen over hun financiën. Was het wel verstandig geweest dat hij bij de baby was? Ze kregen ruzie omdat hij zo vlak voor de bevalling nog was gaan skiën, maar wie wist er op dat moment dat dat een risico zou zijn?

Buitenspel
Vanaf de allereerste uren is de vader heel belangrijk. Als de moeder nog slap en zwak is van de geboorte, als de oxytocine haar gestel beïnvloedt of als er medische problemen zijn, dan is de vader de aangewezen persoon om te helpen en er te zijn. Maar wat als die vader zijn eigen problemen heeft, bijvoorbeeld met angst voor besmetting, op financieel vlak of voor de toekomst? Sinds de uitbraak van het Coronavirus zijn veel toekomstige vaders uit de kraamkamer verdreven. Bij het minste vermoeden van Corona wordt de vader voor twee weken buitenspel gezet. Of men kiest ervoor om het zonder kraamhulp te doen zoals Hilly en Thijs. Het belang van een helpende achterban wordt onmogelijk gemaakt. Een moeder die trots haar baby aan iedereen wil tonen wordt een moeder die bang thuis zit, want niemand wil een pasgeboren baby of een net bevallen moeder besmetten. Geen beschuit met muisjes maar in afzondering thuis zitten en ongerust zijn over alles wat nog gaat komen. De baby achter glas laten zien aan ouders en vrienden, meer zit er niet in.

Wat voor invloed kan Corona hebben op de hechting bij pasgeboren baby’s? Geboorte wordt vaak genoemd als een belangrijk samenspel tussen ouders en baby (1). Wanneer de bevalling heftig en met veel problemen verloopt, lijden beiden onder de eventuele gevoelens van angst en paniek. Alle gebeurtenissen tijdens de bevalling laten sporen na in de emotionele band tussen ouders en kind. Beiden kunnen een diepe existentiële verbondenheid voelen of overspoeld worden door gevoelens van grote verlatenheid. Dergelijke ervaringen worden ingeprent in ons lichaam, ons geheugen. De uren en dagen na de geboorte zijn van cruciaal belang.

Negatief patroon
Na de bevalling komt een innige band tot stand die is gebaseerd op vertrouwen in en afstemming op elkaar. Deze binding kan verstoord worden door zaken waar de moeder en vader geen controle over hebben. Tijdens het volledig accepteren van ‘hun kind’, het adoptieproces genoemd, kan er veel misgaan waardoor de hechting stagneert. Dit  kan verregaande gevolgen hebben en ze kunnen elkaar vanaf het allereerste begin mislopen. De meeste vrouwen dromen van een roze wolk als ze eenmaal moeder zullen zijn. Maar door alle spanning, stress en onverwachte gevolgen van de Coronacrisis kan het zijn dat droom en werkelijkheid niet overeenkomen. Het verschil tussen het imaginaire en het reële moederschap kan te groot zijn om de verbinding met het kind zoals die er was tijdens de zwangerschap, na de geboorte weer op te pakken.
Bij een onveilige hechting voelen ouders en kind zich eenzaam en vinden geen uitweg. Er kan zelfs een negatief patroon ontstaan tussen ouders en kind. De ouders vinden het moeilijk om onvoorwaardelijk van het kind te houden, ze begrijpen hun kind slecht en zijn ten einde raad. Het kind reageert daar op en vertoont op korte termijn allerlei symptomen: het wordt ziek, krijgt eczeem, trekt zich terug of wordt juist heel druk. Op langere termijn kan het leiden tot depressieve klachten, sociale afhankelijkheid en negatieve partnerkeuze.

Wees alert
Het is zeker niet zo dat alle kinderen die in deze periode  geboren worden niet veilig gehecht zullen zijn, maar alle spanningen en onzekerheden vergroten wel het risico hierop. Wetende hoeveel negatieve gevolgen een onveilige hechting kan hebben, is het belangrijk om hier extra alert op te zijn. Helaas kunnen we de jonge ouders nu nog niet bezoeken om ze een hart onder de riem te steken. Gelukkig is een onveilige band heel goed te herstellen, vaak al met een enkel gesprek. Laten we er dus voor zorgen dat deze hulp tijdig wordt aangeboden.

1 Zie ook ‘Eerste hulp bij hechting’, Paulien Kuipers, stichtingkinderleven.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Laatste bericht

Het plan is om komende vrijdag te vertrekken naar de Dordogne en dan is er een eind gekomen aan ons 7 maanden durende verblijf hier. We kunn...